HOE KRIJG IK JOU AAN HET LEZEN?

Maken we er samen een leesjaar van? Jij leest en ik ook, maar hoe krijgen we anderen, wie ook en waar ook, meer aan het lezen? Hoe kunnen we van 2020 en echt leesjaar maken? Tijd vrijmaken om te lezen, is de eerste en belangrijkste stap. Maak boeken ook zichtbaar, bereikbaar en bespreekbaar. Lees, voor- en samenleven: het kan zo prettig en inspirerend zijn. En spreek over boeken!

                                                    MAAK BOEKEN ZICHTBAAR

Tips voor ouders?

- Maak boeken zichtbaar: verstop ze niet in kasten. Leg ze op een bereikbare en grijpgrage plek.

- Breng kinderen ‘in contact’ met alles wat leesbaar is: kranten, boeken, strips en alles wat leesbaar is. Laat ze die vastpakken, voelen, ruiken en ermee spelen, knutselen, experimenteren en oefenen.

- Onderschat het belang van voorlezen niet, voor woordenschat en leerprestaties. Het geeft je de kans om gesprekken te voeren en soms netelige onderwerpen aan te pakken.

- Geef het voorbeeld: zien lezen, doet lezen. Als jij leest, zullen je kinderen gemakkelijker een boek nemen en lezen.

- Maak van een bezoek aan bibliotheek- of boekhandel een uitstap, al dan niet met een drankje of ijsje achteraf.

- Zwerf eens samen met zoon of dochter tussen de boekenrekken, in bib of boekhandel op zoek naar… iets!

- Geef dochter of zoon de tijd om een boek te kiezen: covers te bekijken, samenvattingen te lezen, boeken te voelen en erdoor te bladeren.

- Vraag raad aan bibliothecaris of winkelier als je niet weet welke boeken bij welke leeftijd passen.

- Geef eens een boek of een abonnement op een krant of tijdschrift cadeau. 

                                           GEEF HET VOORBEELD

 Tips voor volwassenen?

- In de winter: zoek een zetel (of een bed); in de zomer: een luie stoel, een grasperk of een bank in een park of bos.

- Trek makkelijke kledij aan (en warme sokken, indien nodig)

- Kies of leen een boek waarvan de cover en korte inhoud jou aanspreken

- Neem een kop warme chocolade, kruidenthee, glaasje fruitsap of een wijntje, een koekje, een beetje chips of een handje nootjes.
- Begin te lezen!
- Spreek over boeken die je niet/wel leuk/boeiend/spannend vindt, met familie, vrienden en collega's.

LEES, LEES, LEES

Tips voor scholen? 

- Zorg voor een boekenkast in elke klas met een heel gevarieerd en aantrekkelijk aanbod, zoals kranten, strips, meertalige boeken, prentenboeken, poëzie- en verhalenbundels, informatieve boeken en tijdschriften.

- Lees wanneer leerlingen (moeten of kunnen) lezen. Dat werkt aanstekelijk.

- Kies voor een vast leesmoment: na het vieruurtje, voor het slapengaan, na het buiten spelen.

- Ga met hen op stap en toon wat kan, in een bibliotheek en een boekhandel en werk ermee samen.

- Laat kinderen zelf een boek kiezen en geef dan uitleg.

- Laat hen over hun (lievelings)boek vertellen, schrijven én spreken. Laat hen uitleggen waarom zij net dit of dat boek geweldig vinden: een ideale oefening in het structureren van gedachten en uiten van gevoelens.

- Laat hen zelf een boek schrijven, samenstellen, knutselen, schilderen, verbeelden en uitbeelden, enz.

- Nodig een auteur uit en laat je leerlingen vragen voorbereiden en stellen.

- Stimuleer en help leerkrachten die niet (graag) lezen.

- Moedig kinderen, hun ouders en grootouders aan om ook buiten de schoolmuren te lezen.

SPREEK OVER BOEKEN

Tips voor verenigingen en organisatie?

- Organiseer elk jaar minstens een evenement rond boeken-lezen-auteurs

- Laat leden zelf iets vertellen over een boek, een voordracht, een boeken quiz of een boekzoektocht organiseren.

- Laat je inspireren door www.auteurslezingen.be waarop commentaren staan van zowel auteurs als organisaties. Kies een auteur en vraag een subsidie aan.

- Maak van een bezoek aan een bibliotheek, een boekenbeurs of een boekhandel een uitstap

Bron: https://iedereenleest.be/over-lezen/de-praktijk/elke-dag-leesplezier-de-klas

WAAROM LEZEN GOED IS VOOR MIJ... EN OOK VOOR JOU!

Lees je enkele boeken per jaar? Kreeg je een boek van de Sint? Leg je er eentje onder de kerstboom? Geef je af en toe een boek als verjaardagscadeau? Liggen er overal boeken in huis? Is je antwoord 5 x ja? Bravo. Dan weet jij, net als ik, heel goed wat een boek met je doet! 

Boeken lezen. Ik word er socialer én slimmer van. Jawel. Dat zeg ik niet, dat zeggen specialisten. Maar ik vind het ook gewoon leuk, nuttig, leerrijk, ontspannend en veel meer.

Weet jij wat de gevolgen zijn van lezen, en zelfs van voorlezen?

- Een grotere woordenschat: je leert meer en andere woorden kennen en gebruiken.

- Een verhoogde concentratie, een actiever brein en minder dementie.

- Altijd interessante gespreksstof in familie- en vriendenkring.

- Meer verbeelding door het ontdekken van mensen, landen en landschappen.

- Meer inspiratie om dingen te ondernemen: te doen, te reizen, te knutselen, enz.

- Meer emoties ervaren en leren begrijpen: je kunt naar hartenlust en onbegrensd treuren, lachen en beven met de personages en situaties!

- Meer kennis over mensen, wereld, natuur en 1001 andere zaken.

- Meer avonturen, zonder ze zelf te beleven…

- Minder saaie of vliegende wachttijden op bus of trein, in wachtzaal of ziekenhuis.

De effecten op je gezond zijn ook niet te onderschatten...

- Minder stress, want 6 minuten lezen per dag vermindert stress met 68 procent;

- Meer ontspanning, want je vergeet even alles rondom je.

- Minder slapeloze nachten, want als je leest in bed vallen je ogen toe en stopt het piekeren over zaken die je ’s nachts niet kunt oplossen;

- Meer empathie: door je meer in te leven in gedachten, gevoelens en daden van alle mogelijke en onmogelijke personages;

Naar het schijnt…

- is wie leest ook minder eenzaam en meer minzaam.

- is Iemand die leest spreekt anderen gemakkelijker aan

- is een leer/es meer betrokken bij eigen vrienden en gemeenschap

- en doet wie leest meer vrijwilligerswerk.

En voor wie kinderen of kleinkinderen heeft…

Kinderen die opgroeien in een huis met meer dan 500 boeken volgen gemiddeld drie jaar langer onderwijs en werken vaker een universitaire opleiding af dan zij die opgroeien in een boekarme omgeving.

Overtuigd of (nog) niet? 

Geeft niet. Ik wel, al mijn hele leven. Voor mij is lezen echt een hobby, tijdverdrijf, slaapmiddel, bindmiddel, passie, troost, ontspanning, gezelschap, ontsnapping, therapie, antistressmiddel… en ook gewoon prettig en gezellig.

Goedkoop is het eigenlijk ook. Uren leespret voor ongeveer 20 euro. Een cadeau als je weet dat een auteur soms maanden soms jaren heeft op gezwoegd. Lees je niet graag? Laat je voorlezen of inspireren door iemand die graag leest of door iemand die in een boekhandel of in een bibliotheek werkt. Die weet heel goed wat een boek met je doet!

Bronnen: IEDEREEN LEEST
                GEEF MEER MET EEN BOEK
             

Meer weten over mijn boeken?

Boeken van Ann

HET IS OM TE HUILEN...

Het is om te huilen, vind ik, dat de leesvaardigheid van onze Vlaamse vijftienjarigen heel fel achteruit is gegaan en dat - nog erger - jongeren niet graag lezen! Onvoorstelbaar, vanuit mijn oogpunt: ik ben - bij wijze van spreken - met een boek geboren en zal met een boek sterven. 

Mijn ouders schreven en lazen allebei graag. Lezen, eerst, en daarna schrijven heb ik met de fles/paplepel/soeplepel meegekregen. Geen thema kwam meer ter sprake dan lezen. Misschien ook met de onderliggende gedachte om ons - bende van 8 - beheersbaar, rustig en stil te houden?

Maar toch. Een leven zonder boeken zou ik me echt niet kunnen voorstellen, al ben ik een lezer met vlagen. Een schermlezer, een krantenlezer, een boekenlezer. Nu eens meer van het ene, dan eens meer van het andere. Ik zal ook, waar ik ben, alles wat op mijn weg komt, doorbladeren: de Metro in de trein is, een Libelle bij de kapper, een Trends in de wachtzaal van de tandarts. Dat is wellicht een erfenis uit mijn journalistiek verleden: ik wil weten, bijblijven. 

Dat soort lezen is aangenaam, soms leerrijk; toch gaat niets boven het lezen van een boek. Een boek kan ontroeren, doen lachen of huilen, boos maken, opwinden, doen verlangen, angstig maken en zoveel meer. 

Maar ik dwaal af. Het zijn de spijtige vaststellingen die me zorgen baren. 

LEESVAARDIGHEID

Nu eerst: de leesvaardigheid. Wat is dat? ‘Het begrijpen, gebruiken en evalueren van teksten, het reflecteren over teksten en het zich ermee inlaten om een doel te bereiken, om kennis en mogelijkheden te ontwikkelen en om deel te nemen aan de maatschappij’, staat in het PISA-rapport over de leesvaardigheid van 600.000 jongeren in 79 landen.

Wat zeggen de onderzoekers over de leesvaardigheid van onze Vlaamse jongeren?

- 1 op 5 van de Vlaamse vijftienjarigen haalt het referentieniveau voor leesvaardigheid niet. De trend van dalende leesprestaties valt in alle Vlaamse onderwijsvormen – ASO, BSO en TSO – waar te nemen.

- De gemiddelde leesprestatie in Vlaanderen ligt echter wel nog hoger dan het OESO-gemiddelde. De Frans- en Duitstalige Gemeenschap en buurlanden Nederland, Frankrijk en Luxemburg noteren een (nog) slechter resultaat. Estland, Finland, Ierland en Polen doen het beter; Zweden, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Duitsland en Slovenië zitten op ons niveau.

-  De helft van die jongeren ziet lezen als een tijdverlies, slechts 17 procent beschouwt lezen als een van hun favoriete hobby’s. Die negatieve houding tegenover lezen is in alle deelnemende landen het hoogst in Vlaanderen. Zowel in Vlaanderen als internationaal staan jongens negatiever tegenover lezen dan meisjes.

- Vlaamse scores dalen in alle domeinen. Hoewel Vlaamse leerlingen internationaal en Europees nog altijd goede resultaten halen voor lezen, wiskunde en wetenschappen, is er een duidelijke dalende trend in de gemiddelde score.

- Steeds meer leerlingen halen het basisniveau niet. Het aandeel leerlingen dat voor lezen, wetenschappen en/of wiskunde het basisniveau niet haalt, stijgt.

Dat is toch om te huilen...

Lees ook mijn twee volgende bijdragen: 'Waarom lezen goed is' en 'Tips om oud en jong aan het lezen te krijgen'.

Bronnen: https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/programme-for-international-student-assessment-pisa en https://iedereenleest.be/over-lezen/nieuws/onderzoek/vlaamse-vijftienjarigen-scoren-laag-op-leesvaardigheid-en-leesplezier

BIBLIOTHEKEN HEBBEN ONS

Wist je dat Vlaanderen 308 gemeenten telt en 314 openbare bibliotheken? Samen hebben die 25 miljoen items in hun collecties, van kranten en boeken tot dvd’s en games. Hopelijk blijven ze. Wat een ongelooflijke schat aan informatie! 
Wie je wil weten in welke bibliotheek zijn, haar of mijn boeken te vinden zijn? Ga naar http://www.bibliotheek.be/ en geef een naam of titel op: je weet meteen hoeveel exemplaren er zijn en in welke bibliotheek ze zitten. Toch wel heel fijn dat je in meer dan 150 bibliotheken een of ander boek van mij, van mijn zussen en van mijn ouders kunt lenen. Ja, bibliotheken volgende de levende auteurs en vergeten de dode niet. 
En in welke bibliotheken zitten boeken van 'ons'?

MONDA DE MUNCK

Van mijn moeder (1922-2010) zit ‘Dit is het paradijs’ uit 1952 nog altijd in twaalf bibliotheken, ‘Het blanke beest’ uit 1976 in vijf en ‘Morgen verwittigt niet’ in drie bibliotheken. 
De catalogus vermeldt zelfs ‘De vijf zonen van Koning Grijsbaard’. Opmerkelijk is dat, als je weet dat dit kinderboek uit 1958 is, dus 60 jaar is, net als mijn broer-archeoloog Jan. Misschien wordt het tijd om dat terug uit te geven? Ik zal het eens opnieuw lezen.

INY DRIESSEN

Mijn zus Iny (1961-2015) heeft de meeste boeken van de familie geschreven - 70 publicaties -  en zit dus ook in het grootste aantal bibliotheken. Van haar zit bijvoorbeeld ‘Ik ben raaf’ in 176 bibliotheken, ‘Bruine ogen, blauwe ogen’ in 141, ‘Wies en de wiebeltand’ in 119 en ‘Het krabkasteel’ in 83. Dat laatste is een kinderboek en mijn favoriet. Het is echt een aanrader voor wie veel last heeft van jeuk of van een of andere allergie.

MATHIEU DRIESSEN

Mijn vader Mathieu (1920-2002) zit met ‘Perrons in het Land van Loon’ in vijf en met ‘Zonnewijzers in Limburg’ in elf bibliotheken. Samen zitten we met de eerste en tweede druk van ‘Het Ossenboek’ slechts in drie OB's. Dat kan beter, vooral in Limburg waar groepen, familie en vrienden, nog veel vrijgezellen-ossenfeesten organiseren.

GERTIE DRIESSEN 


‘Abortus het taboe nog niet voorbij’ van mijn lieve tweelingzus Gertie is in 74 bibliotheken te vinden. Dat kan stukken beter. Het taboe blijft hoewel de gevolgen van een abortus zich decennia laten voelen, zowel bij vrouwen als bij mannen en een trauma voorkomen nog altijd beter dan er eentje moeten genezen.

EN ANN DRIESSEN? 

Van mij vind je in 143 bibliotheken ‘Gevangen geboren’ - het levensverhaal dat ik met én voor een geïnterneerde schreef -, en in 149 ‘Oorlog in mijn hoofd’, het waargebeurd verhaal dat ik met én voor Karen schreef. Slechts 33 bibs hebben ‘Het moest maar eens waar zijn’, mijn studie over kettingbrieven, kettingmails en kettingberichten. Jammer, want dit boek ontleedt en waarschuwt voor ‘fake news’ en bevat enkele straffe verhalen. In 8 bibliotheken kan je ‘De schat van Merkem’ uitlenen. Ook dat kan beter, als je weet dat het hoofdpersonage Karel Balduck of zijn familie een rol speelde in minstens 3 gemeenten: Merkem, Haringe en Veurne.

NEDERLANDSE BIBLIOTHEKEN



Welke en hoeveel van mijn boeken zitten in Nederlandse bibliotheken? Ik kon het antwoord op die vraag niet zelf achterhalen, maar ik kreeg heel snel een antwoord van een vriendelijke dame van de Koninklijke Nederlandse Bibliotheek in Den Haag. In totaal zitten 47 boeken - van drie titels, 'Gevangen geboren', 'Het moest maar eens waar zijn' en 'Oorlog in mijn hoofd'- ergens in Nederland in een een openbare bibliotheek. Dat is niet veel. Dat kan beter, veel beter. Of speelt het een rol dat ik een Belgische auteur ben? 

Lieve, aandachtige en trouwe lezers, zowel in België als in Nederland, stap een boekhandel binnen of ga naar een openbare bibliotheek en vraag naar mijn-onze boeken! Ik zal je eeuwig - of minstens zolang ik leef - dankbaar zijn! 😁