Het is om te huilen, vind ik, dat de leesvaardigheid van onze Vlaamse vijftienjarigen
heel fel achteruit is gegaan en dat - nog erger - jongeren niet graag lezen! Onvoorstelbaar,
vanuit mijn oogpunt: ik ben - bij wijze van spreken - met een boek geboren en zal met een boek sterven.
Mijn ouders schreven en lazen allebei graag. Lezen, eerst, en daarna schrijven
heb ik met de fles/paplepel/soeplepel meegekregen. Geen thema kwam meer ter
sprake dan lezen. Misschien ook met de onderliggende gedachte om ons - bende
van 8 - beheersbaar, rustig en stil te houden?
Maar toch. Een leven zonder boeken zou ik me echt niet kunnen
voorstellen, al ben ik een lezer met vlagen. Een schermlezer, een krantenlezer,
een boekenlezer. Nu eens meer van het ene, dan eens meer van het andere. Ik zal
ook, waar ik ben, alles wat op mijn weg komt, doorbladeren: de Metro in de
trein is, een Libelle bij de kapper, een Trends in de wachtzaal van de tandarts.
Dat is wellicht een erfenis uit mijn journalistiek verleden: ik wil weten,
bijblijven.
Dat soort lezen is aangenaam, soms leerrijk; toch gaat niets boven
het lezen van een boek. Een boek kan ontroeren, doen lachen of huilen, boos
maken, opwinden, doen verlangen, angstig maken en zoveel meer.
Maar ik dwaal af. Het zijn de spijtige vaststellingen die me
zorgen baren.
LEESVAARDIGHEID
Nu eerst: de leesvaardigheid. Wat is dat? ‘Het begrijpen,
gebruiken en evalueren van teksten, het reflecteren over teksten en het zich
ermee inlaten om een doel te bereiken, om kennis en mogelijkheden te
ontwikkelen en om deel te nemen aan de maatschappij’, staat in het
PISA-rapport over de leesvaardigheid van 600.000 jongeren in 79 landen.
Wat zeggen de onderzoekers over de leesvaardigheid van onze
Vlaamse jongeren?
- 1 op 5 van de Vlaamse vijftienjarigen haalt het
referentieniveau voor leesvaardigheid niet. De trend van dalende
leesprestaties valt in alle Vlaamse onderwijsvormen – ASO, BSO en TSO – waar te
nemen.
- De gemiddelde leesprestatie in Vlaanderen ligt echter
wel nog hoger dan het OESO-gemiddelde. De Frans- en Duitstalige Gemeenschap
en buurlanden Nederland, Frankrijk en Luxemburg noteren een (nog) slechter
resultaat. Estland, Finland, Ierland en Polen doen het beter; Zweden, het
Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Duitsland en Slovenië zitten op ons niveau.
- De helft van die
jongeren ziet lezen als een tijdverlies, slechts 17 procent beschouwt lezen als
een van hun favoriete hobby’s. Die negatieve houding tegenover lezen is in
alle deelnemende landen het hoogst in Vlaanderen. Zowel in Vlaanderen
als internationaal staan jongens negatiever tegenover lezen dan meisjes.
- Vlaamse scores dalen in alle domeinen. Hoewel
Vlaamse leerlingen internationaal en Europees nog altijd goede resultaten halen
voor lezen, wiskunde en wetenschappen, is er een duidelijke dalende trend in de
gemiddelde score.
- Steeds meer leerlingen halen het basisniveau niet. Het
aandeel leerlingen dat voor lezen, wetenschappen en/of wiskunde het basisniveau
niet haalt, stijgt.
Dat is toch om te huilen...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten