Vier maal aandacht voor geïnterneerden…

Niet alleen 'Gevangen geboren' vroeg - en vraagt - aandacht voor geïnterneerden. De laatste weken kreeg deze verwaarloosde groep vier maal aandacht, en dat is goed. Hoe meer hoe liever. Want er is nog veel werk aan de winkel. Er was het rapport van het Comité ter Preventie van Foltering (CPT) van de Raad van Europa, het opiniestuk van Henri Heimans, de parlementaire tussenkomst van Goedele Uyttersprot én het artikel van filmmaakster Ellen Vermeulen.

Het CPT Europa juicht toe dat het aantal geïnterneerden in de gevangenis teruggedrongen is van 1.200 in 2013 tot 560 nu. Maar vermeldt ook dat de psychiatrische annexen in de gevangenissen onvoldoende bemenst zijn.

Daarna uitte de ere-magistraat van het Gentse Hof van Beroep, Henri Heimans, kritiek op het uitblijven van een forensisch psychiatrisch centrum (zoals Pieter Baan in Nederland). Daardoor blijft de stempel ‘ontoerekeningsvatbaar’ krijgen een loterij. Hij wees ook op ontbreken van strenge kwaliteitsnormen voor forensisch psychiatrisch en psychologisch onderzoek en de ondermaatse verloning van de forensische experts. Voor wie deze fijne mens niet kent: hij nam het tijdens zijn loopbaan en nog steeds op voor geïnterneerden en zet zich nu als vrijwilliger in voor hen.

Ook Goedele Uyttersprot (NVA) benadrukte in het parlement de noodzaak van een klinisch observatiecentrum om een kwalitatief en goed onderbouwd verslag op te stellen. Zij uitte ook kritiek op gebrekkige kwaliteit van de psychiatrische verslagen van deskundigen die onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd zijn.

Filmmaakster Ellen Vermeulen schreef dat ze beseft hoe uitzichtloos de situatie van geïnterneerden is. Met haar documentaire ‘9999’ uit 2014 vroeg ze al aandacht voor deze groep. 9999 verwijst naar de datum van vrijlating die op elk dossier van een geïnterneerde zou staan: 31 december 9999…

Ze hebben allemaal gelijk: een observatiecentrum met multidisciplinair team is dringend, maar ook meer psychiaters en psychologen die meer tijd hebben. Want, wat verneem ik uit de startende forensische psychiatrische instellingen en afdelingen? Ik heb begrip en bewondering voor hun leerproces en inzet, maar de patiënten klagen - net als in gewone psychiatrische instellingen - over te weinig therapie, te weinig gesprekken, te weinig behandelingen. Dat frustreert hen en maakt hen boos, dat deprimeert en ontmoedigt hen en mij. 
Ik hoop dat dit startersziekten zijn die met mensen én middelen zullen genezen. 
Ik hoop echt dat we niet in een situatie belanden waarvoor Heimans eerder waarschuwde, nl. dat zonder voldoende zorgverstrekkers, deze centra en afdelingen worden herleid tot getto’s voor gestoorde geesten…

Met dank aan Koen Van Den Eeckhout voor de knappe tekening!

BESTE DOKTERS, PSYCHOLOGEN EN HULPVERLENERS...

Stuur Renée a.u.b. nooit meer terug naar de gevangenis. Daar zat ze 8 jaar terwijl ze in jullie gespecialiseerde psychiatrische instelling had moeten zitten en behandeld worden. Ik weet het: het is heel moeilijk om geïnterneerden, na een verblijf van 5, 10, 15 jaar en in de gevangenis - waar niets moet en weinig kan en gebeurt - te behandelen, te verzorgen en terug te integreren. Ik heb echt bewondering voor jullie inzet.

Geef het niet op, als Renée eens moeilijk doet, want ze is een heel speciale vrouw, een goed mens, een dappere dertiger. Echt waar. Ze gelooft en hoopt, ze werkt keihard aan zichzelf, maar ze moet nog heel veel leren en heeft nog veel therapie nodig.  

Lees ‘Gevangen geboren’, het boek dat Renée en ik samen hebben geschreven. Dan weten jullie hoe het zit met haar en in haar. Er zijn 3800 geïnterneerden in ons land maar Renée deed als enige de moeite om haar leven op te schrijven, zowel wat ze leed als wat ze deed. 

Ze was het slachtoffer van ernstige mishandelingen en vreselijke verkrachtingen. Ze was ook de dader van veel agressie, vooral tegen hen die haar wilden helpen. Ze werd een gevaar voor zichzelf en de maatschappij. 
Dat bezorgde haar de stempel ‘ontoerekeningsvatbaar’ en daardoor besliste de rechtbank haar te interneren. 
Omdat er voor haar geen plaats was in een gespecialiseerd psychiatrisch centrum belandde ze in de gevangenis waar ze dus 8 jaar zat en dus niet de nodige zorgen kreeg. 
België is trouwens al 23 keer veroordeeld omdat geïnterneerden in de gevangenis zitten!

SCHAAMTE, SPIJT EN SCHULDGEVOELENS

In ‘Gevangen geboren’ komen haar belevenissen, haar pijn en verdriet, haar schaamte, spijt schuldgevoelens aan bod: Renée gaat niets uit de weg. Ze vertelt onverbloemd hoe het was: de alcohol- en eetproblemen, de mishandelingen en verkrachtingen, de zelfmoordpogingen, de obsessies en agressieve aanvallen. Wat moet dat allemaal met haar ziel, lichaam en hart hebben gedaan, als ik bij het lezen en herschrijven al buikpijn kreeg en één van mijn correctoren na 100 blz. stopte omdat ze de ellende niet meer aankon?

Bekijk de trailer van Gevangen geboren.

EEN BERG BRIEVEN 

Renée en ik hebben meer dan 5 jaar werk aan dit boek gewerkt. Dat gebeurde vooral door heen-en-weer-brieven. Zij vertelde, ik stelde vragen, zij beantwoorde en ik vroeg weer iets. Zo groeide onze berg brieven. Telefoongesprekken, bezoeken in de gevangenis (in 2017 was ik haar enige bezoeker!) en enkele uitstapjes (uitgangen heet dat in gevangenisjargon) zorgden voor aanvullingen. Dat was ontzettend zwaar voor haar want ze moest opnieuw door alle pijn…

Had ze die ene oudere zus en haar pleegvader niet, ze leefde nu niet meer. Had ze die vrijwilligster niet ontmoet, die in de gevangenis haar voetjes en ziel verzorgde, dan had ik haar niet leren kennen en was dit boek er nooit gekomen. Maar het boek, haar grote droom, is er.

Renée, die vrijwilligster en ik vormen nu een speciaal trio. We legden een hele weg af en die stopt niet. We zullen haar niet loslaten, tenzij zij daarvoor kiest of sterk genoeg is op helemaal op eigen benen te staan.

EEN NIEUW LEVEN 

Voor Renée breekt nu breekt een moeilijke periode aan. Ja, behandeld worden in een Forensisch Psychiatrisch centrum of een gelijkaardige instelling betekent voor een geïnterneerde hard werken, dag in dag, dag uit, de hele dag. Dus niet 24 uur in je kamer zitten, niet op bed blijven liggen en niet niets doen, zoals in de gevangenis. In dit nieuwe leven heeft Renée veel begeleiding en therapie nodig, ook veel uitleg, want dat voorkomt nodeloos verdriet en teleurstellingen voor iedereen, maar vooral aandacht, steun, begrip en vriendschap.

Dokters, psychologen en hulpverleners, van mij zal ze die krijgen, van jullie ook? 

Ik hoop het.

Ps. Meneer de minister, kunt u a.u.b. ook de huidige wet op internering aanpassen? Zorg dat - zoals advocaat Jos Vander Velpen aanraadt - mensen, zoals René, niet voor de rest van hun leven met het label geïnterneerde door het leven moeten gaan. Zorg dat ze, als beloning voor hun behandeling, inspanningen en aanpassingen, na een overeengekomen proefperiode weer zonder dat bezwarend etiket door het leven kunnen gaan en zo meer kans maken op een relatie, op werk, op een netwerk, op een samen leven in onze samenleving...

AMNES(T)IE VERGEET JE NIET

Het doet je nadenken

… over vertrekken en niet meer kunnen of mogen terugkeren

… over idealen, hun voor- en nadelen

… over opvoeden en hoe moeilijk dat is

… over schaamte, spijt, verdriet, liefde en haat

… over solidariteit, medeleven, steun en het gebrek eraan

… over wegwijzers die de weg niet wijzen, integendeel

… over hoe nep, slecht voorbereid of geforceerd een tv interview kan zijn

… over gevoelens en hoe wij en anderen daarmee omgaan

… over belachelijke talkshows en de heilige koe die kijkcijfers heet

… over gebruik en misbruik van mensenverdriet

… over verleden en heden en hoe moeilijk alles te begrijpen en te verklaren is

… over vergeten, aanvaarden en vergeven of niet

… over begrip en onbegrip voor wie anders is of doet

… over kansen krijgen of niet

... over oordelen en veroordelen

... en over samen door één deur kunnen, willen en blijven gaan.

Dus over heel veel.

Bedankt Action Zoo Humain, met name Chokri Ben Chikha, Bert Gabriëls, Dahlia Benamar en Marijke Pinoy en teksten van Erik Geerlings en Erwin Jans.

RARE NARE MAILS

I want to be in your bed. Ik geloof het niet en ik wil het niet. Wil je mijn sekspartner zijn? Neen. 5 kg vermageren in een week? Ook niet. Het moet stoppen! Wie doet het stoppen? Telenet, Proximus, Mobistar en wie ook: help! Doe er wat aan. Ik erger me verschrikkelijk aan de vele spam en pishing. Mijn Windows Defender houdt ze niet tegen. Deze week heb ik ING en Paypal verwittigd van drie fraudepogingen. De rare mails van, zogezegd, NMBS en HUBO heb ik meteen gewist. Een mens kan zo blijven mailen over onzin.

ME TOO

Want: er was die I want to fuck you mail. Ik heb ze wijselijk niet geopend. Nog in dat genre kreeg ik J’adore le sexe en groupe. Je suis une très  belle blonde’. Awel: ik houd niet van groepsseks en ik ben ook geen mooie blonde! Hello my dear how are you? Dat mailt kwam van Nastya. Ze zoekt naar een vent en schrijft mij een mail? Ik ben geen vent, en ik heb er eentje. Ik zou willen ontmoeten met u, schrijft ene Vic in gebrekkig Nederlands. Ik zou u zeker niet willen ontmoeten. Is dat duidelijk? Laat me met rust. Je cherche un homme noir avec un grand pénis, mailt Solaine P., wie dat mens ook mag zijn. Ik niet. Geen witte en geen zwarte. Tu veux trouver un amant? Non. Je t’ invite pour le sex anal, komt van ene Brigitte Lacroix. Loop naar de maan.
ME TOO past hier ook.

ANNEKE EN JEANETTE

Er zijn er ook andere die (bijna) even storend zijn. Ontdek wat de sterren voor jou hebben gepland, stuurt Laetizia van Voordeelonline. Die sterren kunnen me gestolen worden. Ann, voor jou leg ik mijn tarotkaarten. Amanda, ik wil niet dat je dat doet. Ik geloof niet in die onzin. Ik houd niet van kaarten en zeker niet van tarotkaarten. U bent onvergetelijk maar niet onsterfelijk. Komaan Dela (of wie zich daarvoor uitgeeft). Dat weet ik ook zonder mail. Jammer dat u bij uw laatste bezoek een nare ervaring had. Helemaal niet. En het is al een eeuwigheid geleden dat ik bij de HUBO was. Ik ben geen knutselaar. Maar die mail kwam zeker van een nep-Hubo. Ik krijg ook mails die me met meneer Ann Driessen aanspreken. Hehehe. Of met Anneke: ik haat dat. Enkel goede vrienden mogen die koosnaam gebruiken. Een bericht aan Jeanette Driessen, maakt me boos. Ik heet helemaal niet Jeanette!

Mijn junk en trash mappen groeien dus dagelijks.

VERDACHT

Ik krijg al lang ellendige, nare, vervelende en opdringerige mails. Is dat een realiteit of enkel mijn indruk? Of begint mijn tolerantiegrens op te schuiven? Ik lees titels en/of mailadressen en open zulke mails nooit… al liet ik me ook wel eens vangen (kleine lettertjes lezen Ann!), door een ‘waardebon’ of ‘geschenk’ of ‘een reis’. Ze vragen je je hemd van je lijf, adres en telefoonnummer… en houden hun belofte niet. Opgepast met veilingen. Eigen schuld dikke bult, zei mijn man. Gelijk had hij. Nu loeit er bij zulke mails telkens een sirene in mijn hoofd. Verdachte, onduidelijke, ongewenste, ongevraagde, opdringerige mails: ik krijg er te veel. Elimineren is de enige redding. 
Uitschrijven is gevaarlijker: dan krijg je er nog meer.

RUST
Ik heb geen vochtbestrijding, traplift, geen uitvaartverzekering of vetcapsules nodig. Ik wil mijn vloer niet isoleren, geen groepsaankopen, geen Kruidvat-, Ikea- of andere cadeaukaart en geen hulp in de keuken. Ook geen Nissan, geen geld van Cofidis, geen espressomachine van 1 euro, geen erotische box en ook geen vrijgezellen ontmoeten of tester worden van hoortoestellen.

Ik wil met rust gelaten worden. 

Dus, als ik je een mail of een nieuwsbrief stuur: laat me a.u.b. weten of je die wenst of niet. Ik zal je, na een negatief antwoord, zeker niet-nooit meer lastigvallen…

IK HEB EEN ZWAK VOOR RARE VROUWEN

Ik heb een zwak voor rare, sterke vrouwen. Niet alleen voor de echte - Malala, Ayaan, Agnes, Karen, en zovele andere - maar ook voor die van het scherm: voor Saga, Chloë, Lisbeth en zelfs voor Vera.

Het zijn geen piepjonge wezens en zeker geen heiligen, maar ze zijn sterk, onafhankelijk, eigenzinnig, tegendraads, getalenteerd, gedreven, bekwaam en nog veel meer. 

Saga

Saga Norén, van de Deens-Zweedse tv-misdaadserie The Bridge (Bron-Broen), is één van mijn favorieten. Haar jeugd was geen sprookje. Haar moeder leed aan het Munchausen by Proxy Syndroom en haar zus stierf. Saga lijkt kilkoud en enkel oog te hebben voor facts and figures. Ze heeft autistische trekjes. Gevoelens uiten, relaties aangaan, op haar woorden letten en ellebogen gebruiken is voor haar moeilijk. Er zijn weinigen die haar ruimte geven, begrip tonen en haar nemen zoals ze is, hoewel ze extreem praktisch is, een krak is in het interpreteren van sporen, in het oplossen van moorden en in het vinden van daders. Sofia Helin (1972) vertolkt haar rol voortreffelijk. Bron is In 100 landen te zien!

Chloë

Op mijn nummer 1 staat Chloé Saint-Laurent die schittert in de Franse misdaadserie ‘Profilage’. Ze is een competente criminologe, werkt in een politieteam en helpt moordenaars in Parijs en omgeving klissen, vooral door daderprofielen op te stellen. Ze valt op door haar talent en kleurrijke jassen, jurken en kousen. Ook het leven van deze kortgerokte dame liep niet over rozen: ze zat 5 jaar in een psychiatrisch ziekenhuis nadat ze haar vermoorde moeder vond. Ze lijdt aan schizofrenie, heeft psychoses, verliest een kind en adopteert er een, kan zich moeilijk binden of wordt verliefd op de verkeerde vent. Ik hoop nog dat ze stiekem iets begint met haar chef, de weduwnaar Thomas Rocher (alias Philippe Bas). Dat pittige dametje heet Odile Vuillemin en is 40. Ik ben een fan van Chloë, net als 8 miljoen Fransen. ‘Profilage’ doet me denken aan Kaat Beels, die prachtige dingen regisseerde o.m. Clan, Beau Séjour en Tabula Rasa. De producenten van ‘Profilage’ zijn, toevallig of niet, ook vrouwen, Fanny Robert en Sophie Lebarbier

Lisbeth

En dan is er Lisbeth Salander, de jongste van mijn préferées, amper 1,50 m en 40 kilo. Zij is totaal anders: gitzwarte ogen, haar in een kuif, ijzerwerk in haar neus, opvallende tatoeages en altijd in het zwart gekleed. Zij zit in de serie gebaseerd op de Millennium-trilogie: meeslepende misdaadromans van de overleden Zweedse journalist en schrijver Stieg Larsson. Vier films om te gruwelen: films: Mannen die vrouwen haten. De vrouw die met vuur speelde. Gerechtigheid. Wat ons niet zal doden. Michael Nyqvist speelt de rol van journalist Mikael Blomkvist, Noomi Rapace die van Lisbeth Salander, zijn briljante researcher. Ook zij overleefde verschrikkelijke jeugdtrauma’s (huiselijk geweld, brandstichting, verkrachtingen) en een opsluiting in een psychiatrische instelling. Ze heeft er nog nachtmerries over. Ze is eigenaardig, gesloten, koppig, echt geen doetje. Ze is sociaal onaangepast, mentaal instabiel en moeilijk benaderbaar. Officieel is ze psychotisch en introvert, in werkelijkheid uiterst scherpzinnig en gewiekst, een top onderzoekster met een fotografisch geheugen. Noomi Rapace (1979) werd in 2009 genomineerd voor de European Film Award voor beste actrice. 

Vera

Hekkensluiter is Vera, van de gelijknamige Britse detectivereeks, is de oudste van mijn gezelschap. Ze is de vrouwelijke versie van o.m. Frost en Morse. Ze zegt ‘Love’ tegen iedereen, zaagt soms, neemt tegen criminelen in Northhumberland een houding aan van ‘ons kent ons’, ‘ik begrijp je’, maar fileert en ontrafelt ze, als DCI Vera Stanhope, en pakt ze op hun leugens; ze laat niets ononderzocht, geeft meestal en onverwacht een andere wending aan een onderzoek. Ze is opvliegend, ernstig, dapper en verbeten, maar ook een eenzaat met humor. Een workaholic dat is ze zeker, maar geen modefreak, integendeel. Van haar verleden weet ik niet veel, tenzij dat ze als kind haar moeder verloor. Soms een ambetante tante voor haar medewerkers, soms heel begripvol. Ze is eerlijk en bekwaam (dat heb ik graag). Boos Vera heeft af en toe a walk in the woods nodig. ‘Vera’ vertolkt door Brenda Anne Blethyn (1946) is gebaseerd op de romans van Ann Cleeves en is al aan zijn zevende seizoen. Het is een klepper met 7 miljoen kijkers in het Verenigd Koninkrijk en in meer dan 30 landen te zien.

Nu weet je het. Ik heb echt een zwak voor misdaadseries, voor eigenaardige vrouwen en voor vrouwen met een verleden. In elk van hen vind ik iets van mij terug, in woorden en daden. Gelukkig. En dat mag zo blijven.