Ik ben
gaan wandelen met een boek in de bib. Niets ongewoons, zou je denken. Maar mijn
boek leefde. Het heette ‘Answered Prayers’ van Truman Capote, maar was in het
dagelijkse leven Mari Matre Larsen, een Noorse danseres-actrice.
We namen de
lift. Op de derde verdieping tussen de volle boekenrekken gingen we zitten, met
uitzicht op het Capitole, mijn wandelend boek en ik.
Ik moest
geen bladeren omslaan. Ik moest me niet op letters en woorden concentreren. Ik
kon mijn ogen sluiten en wegdromen… maar vooral: ik kon zien wat ik hoorde
vertellen, net als in een film. Ze praatte zacht, een heel mooi Engels, niet te
snel, ik kon goed volgen. Ja, ik had het me moeilijk gemaakt door een Engels
boek te kiezen, maar ik leef tenslotte om elke dag iets te leren.
‘Answered
Prayers, an unfinished novel’ van Truman Capote (of Truman Streckfus
Personszoals hij echt heette) had ik nooit gelezen. Niet dat ik wild
van hem was. In Cold Blood - interessante film (boek) gebaseerd op de moord op
Herbert Clutter, zijn vrouw Bonnie en kinderen Nancy en Kenyon in 1959 -
kwam hij me niet erg sympathiek over, eerder aanstellerig en veeleisend. Maar
schrijven kon hij, de man met een hoog IQ, denk maar 'Breakfast at Tiffany's' en
zijn talrijke stukken voor The New Yorker. Jammer genoeg ging hij in 1984 aan
drugs en drank ten onder, op zijn 59ste.
Mijn boek
had het over het eerste hoofdstuk van die novelle: ‘Unspoiled
Monsters’, een fragment van om en nabij 13 bladzijden. Over ene P.B.
Jones die als een vondeling werd achtergelaten, in een klooster opgroeide, daar
en daarna een zeer uitgebreid en gevarieerd seksueel leventje leidde, met volk
van allerlei pluimage optrok en een carrière als schrijver ambieerde. Capote's
dark doppelganger, zo werd gezegd. Hij wordt ook niet zonder treden
‘pioneer of the nonfiction novel’ genoemd. Door zijn geroddel over the rich and
famous in de krant verloor hij wel veel ‘vrienden’.
Haar
lezen en mijn luisteren vlogen voorbij. Ik kon mevrouw het boek tussendoor
vragen stellen al wilde ik haar zo weinig mogelijk storen. Ik werd luisterend
rustig, slaperig zelfs. Dat boekuurtje was een privévoorstelling: zij, ik en
dat boek tussen boeken. Geboekt bij de Vooruit met performance in de
hoofdbibliotheek van Gent.
Ik zag,
bij het wachten, nog boeken - ook Nederlandse - zitten wachten op een lezer,
net als ik. Tot en met zaterdag zijn ze er nog. Dan gaan de wandelende boeken
op reis: niet allemaal, een stuk of zes, net als in Gent. Ze kwamen al van
Amsterdam en Brest en gaan nu naar Sydney, Australië.
‘More tears are shed over answered
prayers than unanswered ones’
Truman Capote.
Sprekende
boeken. Het deed me denken aan
Marraineke, de moeder van mijn moeder. Ze kwam - met een beenamputatie en half
blind - bij ons tienkoppig gezin wonen. Om de twee weken kwamen met de post
nieuwe bandjes: gesproken boeken, zo noemde ze het. Met de handen
in haar schoot zat ze onbeweeglijk te luisteren. Spreken deed ze niet veel
meer. En later engageerde mijn vader zich voor Licht en Liefde. Vriend Tom
leest al een kwarteeuw boeken in voor blinden en twee jaar geleden werd ‘Oorlog
in mijn hoofd’ van Karen en mij voor Luisterpunt ingelezen. Lezen, kunnen lezen,
of minstens horen wat anderen lezen, het is een geschenk. Een boek opent niet
alleen je ogen maar ook je geest en je hart. Dat weten bibliotheken, dat weet
Vooruit én Behoud de Begeerte ook. Daarom alleen al zou BdB moeten blijven
bestaan…
ps. Het
hele project 'It all happens in your head' van de Noorse choreografe Mette
Edvarsen bevat wel 70 boeken in vele talen.
