dinsdag 26 maart 2013

Ik zweer de waarheid te zeggen...





"Ik zweer de waarheid te spreken zonder haat en zonder vrees en de waarheid te zeggen en niets dan de waarheid” hoorde ik tijdens het proces van KDG. Artikel 934 van het Gerechtelijk Wetboek zegt: "Ik zweer in eer en geweten dat ik de gehele waarheid en niets dan de waarheid zal zeggen". Bij het Hof van Assisen komt daar "spreken zonder haat en zonder vrees" bij, en lang geleden ook “aldus helpe mij God en al zijn heiligen”.




Ik heb die zin zo dikwijls gehoord toen ik gerechtsjournalist was. Maar, wat is de waarheid? Is het dat wat ik een gerechtszaal hoor? Is het dat wat ik over een proces lees?

In heel wat gevallen misschien wel,
als elke partij in een rechtszaak objectief en sereen uit de doeken doet wat niet of wel in aanmerking komt om iemand schuldig of onschuldig te verklaren…
als elke betrokkene in eer en geweten op zoek gaat naar wat echt is gebeurd…
Dan schrijf je daarover, want het verhaal lijkt te kloppen, de waarheid lijkt gevonden. Op je verslag erna komt ook geen commentaar. En enkele weken later hoor of lees je in een vonnis of arrest wat je dacht of vermoedde: een vrijspraak of een veroordeling, naargelang van de elementen.
Dat is aangenaam.
In heel wat gevallen misschien ook niet,
als de betrokken partijen niet doen wat ze horen te doen…
als advocaten en magistraten belangrijke of doorslaggevende elementen die tot schuld of onschuld leiden vergeten te vermelden...
als ze mediageil, onvoorbereid of lui zijn…
Dan schrijf je daarover en krijg je – van diezelfde actoren – soms bakken kritiek. Je moet‘ het doen’ met wat luidop werd gezegd. Je hebt geen strafdossier om alles na te lezen of te controleren. Dus je betrouwt op hen die dat wel hebben. En dan komt het vonnis of arrest en je zit helemaal ernaast. Dat is balen.
In beide gevallen ga je ervan uit – wat ook niet altijd zo is - dat alles vooraf onpartijdig en eerlijk is verlopen, zowel onderzoeken als ondervragingen, en alles is ondernomen om aan het licht te brengen wat werkelijk is gebeurd. Dat hoop je, dan wens je, dat wil je. Maar dat is niet altijd zo.
Want het hele proces van A tot Z is mensenwerk. En het is een kunst de valkuilen te vermijden…




Geen opmerkingen: