WAAROM VERGEET IK ALCATRAZ NIET-NOOIT?

Een reistip: als je ooit in San Francisco bent, bezoek Alcatraz, het gevangeniseiland op 800 meter van SF. Het was tussen 1934 en 1963 een strafinstelling voor topcriminelen. Vooraf reserveren is nodig: je bent één van de 100.000 bezoekers per jaar...

Juli 2003. Zelfs de ochtend in SF is luguber: er hangt een dikke mist en het is 17° tijdens de ferrytocht naar het gevangeniseiland. Na de debarkation verkennen man, kinderen en ik gebouw en omgeving met gids en koptelefoon. Indrukwekkend. Zelfs na 18 jaar moet ik nog aan die rondleiding denken. Door de gangen met getraliede cellen stappen, zelf ‘even’ achter tralies zitten, een isolatiecel bezoeken, getuigenissen horen: het had iets bijzonders…

Alcatraz, Spaans voor pelikaan, opende in 1934 voor ‘onverbeterlijke’ misdadigers; 80% kreeg nooit bezoek. De werkelijkheid was wreder dan boek en film ‘Escape from Alcatraz’. Het was de meeste gevreesde en duurste gevangenis. Slechts 36 van de in totaal 1576 gevangenen probeerde te ontsnappen in het ijskoude water. Op 5 na werden ze allen binnen het uur opgepakt.

Ex-criminelen leven

Na het bezoek, bij terugkomst op de pier, zat een oude man in een boekenstalletje. De ex inmate prees zijn levensverhaal aan, zonder schroom of schaamte. Iedereen kan een auteur worden. Waarom ook niet? Zijn boek kocht ik niet omdat mijn stapel nog-niet-gelezen te hoog was (en is). En daarbij: die gevangenis sloot in 1963. Ik had geen zin om te graven in levens van o.m. moordenaars, folteraars of verkrachters van toen. Die van nu zijn boeiender.

Criminelen herleven

Door de tv-serie ‘Alcatraz’ uit 2012 op VIER vorig jaar kreeg ik een déjà vu. Niet door de bloedige moorden maar omdat ik die jail ‘herkende’. Pure fictie: moordenaars, overvallers, kinderverkrachters en ontvoerders van toen, verdwenen, herleven en plegen gelijkaardige feiten. Een politievrouw en de eigenaar van een stripwinkel proberen die kerels te vatten en leveren ze af aan een nare dokter in Alcatraz. Het is een wrede serie over gedetineerden die mishandelen en een directie die de ogen sluit of meedoet. Dat gebeurt nu nog in gevangenissen in de hele wereld. 

Criminelen ontsnappen

Alcatraz bezoeken, maakte me gruwelijk duidelijk dat daar leven in eenzame opsluiting onmenselijk was en ontsnappen bovenmenselijk. John en broer Clarence Anglin alsook Frank Morris ontsnapten op 12 juni 1962. De drie dachten, planden en knutselden met onbeperkt engelengeduld, lepels en doorzettingsvermogen aan hun escape, aan hun toekomst. Niemand weet met zekerheid of de drie het overleefden. Hopelijk vertellen hun kinderen of kleinkinderen ooit hun verhaal. Het zou een knap scenario kunnen zijn voor een boek of film…

 

Zeeleeuwen en brug

Vergeet, na terugkeer, de zeeleeuwen niet op Pier 39. Toen ik in SF was, waren er 600. Zouden
ze nog steeds op houten drijvende dennenhouten liggen te spelen, te stinken, te blaffen, te grommen en te zonnen?
Rijd daarna naar The Golden Gate Bridge. Rijd de heuvel op voor een fantastisch vergezicht…
 

Voor informatie: Alcatraz