Hoe die 23 varkentjes belandden in Dalvajoes - zo heette het huis van mijn ouders, naar een roman van mijn moeder - wist mijn vader niet meer. Dat schreef hij in 2002. Ik weet het ook niet, maar ik zie ze nog altijd staan op de schouw, de schouw zijn en haar initialen en hun huwelijksjaar, 1952.
Telkens voor Nieuwjaarsavond doken ze die kleurrijke varkentjes op, dankzij de inzet mijn moeder, uit hun geheimzinnige bergplaats: een of andere doos in een of andere kast in een of andere kamer op ene of andere verdieping. Welke wist hij niet en heb ik ook nooit geweten.
HUISHOUDEN
Mijn vader, stamhouder van vier dochters en vier zonen, hij wist niet veel van huishoudelijke bezigheden.
Afwassen, afdrogen, opbergen: hij had het in hun meer dan 50 jaar
huwelijksleven - bijna zeker - ik heb het hem nooit zien doen - nooit gedaan. Hij
groeide quasi op als enig kind van een Italiaanse overbezorgde en oververzorgende
mamma. Die handelingen had zij eind 19de eeuw begin 20ste
eeuw ook nooit bij haar vader gezien.
Maar terug naar de 23
varkentjes. Ze waren roze, groen, rood, blauw, geel, oranje. Ze hadden soms niet
en soms wel een gekruld staartje, kleine of grotere oortjes. Hun billetjes
waren veelbelovend, hun huidskleur divers en hun schijngewicht aan de hoge
kant. Met enige verbeelding kon je op enkele snoeten zelfs een glimlach
ontwaren.
Er stonden enkele kanjers tussen. Die hadden een gleuf om als spaarvarkentjes te dienen. Helaas, ze kregen niets. Ze stonden, net als de kleintjes, alleen te pronken, netjes en stokstijf naast elkaar. Volgens leeftijd? Neen dat niet, al werden pogingen ondernomen om ze volgens geboortejaar te rangeren. Maar bij afstoffen, als grap of protest tuimelde er wel eens naar beneden of verwisselde er wel eentje (soms meer) van plaats. Ze hadden allemaal een naam, dat wel. De voornaam van een kleinkind.
Er stonden enkele kanjers tussen. Die hadden een gleuf om als spaarvarkentjes te dienen. Helaas, ze kregen niets. Ze stonden, net als de kleintjes, alleen te pronken, netjes en stokstijf naast elkaar. Volgens leeftijd? Neen dat niet, al werden pogingen ondernomen om ze volgens geboortejaar te rangeren. Maar bij afstoffen, als grap of protest tuimelde er wel eens naar beneden of verwisselde er wel eentje (soms meer) van plaats. Ze hadden allemaal een naam, dat wel. De voornaam van een kleinkind.
KLEINKINDEREN
Dat dit dierenpark
zijn kleinkinderen moest vertegenwoordigen, zichtbaar of aanwezig stellen was geenszins
bedoeld als verwijt of belediging ten aanzien van zijn kroost, neen, geen ‘bende
vuile varkens’ of zo. Wel integendeel. Want wie wist of weet niet dat
varkentjes sociale, gevoelige, aanhankelijke, grappige, communicatieve,
intelligente en zindelijke dieren zijn? Van die stelling - van het landelijk
kennisnetwerk van houders van boerderijdieren - waren mijn vader en moeder meer
dan overtuigd… Blijkbaar. Al moet ik toegeven dat bepaalde elementen van die
verzameling zich op bepaalde momenten wel eens als een ander (hogervermelde) varkensoort gedroeg. En, nu ik aan het boek ‘Kinderen toegelaten’ werk, met cursiefjes van
mijn moeder, vind ik toch bepaalde avonturen en belevenissen - niet van
kleinkinderen maar van hun acht kinderen - die die naam wroeter, vuilerik en modderaar waardig blijken.
VERGETEN EN VERGEVEN
Neen. Mijn vader kon
vanuit zijn fauteuil met enige trots zijn meute observeren… en glimlachen. Het
bleef een kleurrijk schouwspel, weliswaar statisch. Elk weekend passeerde er gelukkig
ook wel klein levend grut achter en naast zijn fauteuil, waarin hij bijna
vastgegroeid was. Door de pijn aan de voeten. Daarom was die hele
rij ook educatief bedoeld. Die moest hem - volgens mijn moeder - aan zijn
tweedegeneratie nakomelingen herinneren. Letterlijk dan wel. Enkele leden van
de generatie geëtaleerden hebben hem zijn opmerking - met vragende ogen en
gefronste wenkbrauwen - ‘Wie zijt gij ook weer?’ al lang vergeven (hoop ik). Hun
ouders vergaven het hem ook dat hij niet alle namen van hun oogappels onthield. Zij woonden soms niet soms wel kilometers ver zodat van meermaals per week binnenspringen geen sprake was voor de meeste telgen en hun kroost. En eens boven 80
- en soms al veel vroeger - doet het geheugen niet altijd meer wat je wenst. Heb ik ook al ondervonden.
VERDWENEN
Terug naar die varkentjes.
Vreemd genoeg verdween het hele gekleurde knorrenleger telkens na Driekoningen,
plots en kordaat. Voor maanden. Ik vermoed dat hij en zij telkens weer uitkeken
naar het moment dat er weer kleur op die show verscheen. Ik toch ook.
En ja, zowel hij als zij vond het wel erg jammer dat hun leger niet volledig was. Want het aantal kleinkinderen groeide nog aan maar het aantal varkentjes niet. Mijn vader trok van winkel naar winkel om toch nog enkele exemplaren te vinden. Kleur, de maat, gewicht van het plastic varkentje? Het kon hem echt niet schelen. Als hij maar een varkentje vond. Hij moest en zou er vinden. Niet dus. Zelfs een premie uitloven, hielp niet.
En ze knorden voort, op die oude schouw, tot het einde van zijn (2002) en van haar (2010) leven.
Ps. Gelukkig nam zijn helper-volkskundige-buurman Karel rond 2000 een foto van het bestaande bestand.
En ja, zowel hij als zij vond het wel erg jammer dat hun leger niet volledig was. Want het aantal kleinkinderen groeide nog aan maar het aantal varkentjes niet. Mijn vader trok van winkel naar winkel om toch nog enkele exemplaren te vinden. Kleur, de maat, gewicht van het plastic varkentje? Het kon hem echt niet schelen. Als hij maar een varkentje vond. Hij moest en zou er vinden. Niet dus. Zelfs een premie uitloven, hielp niet.
En ze knorden voort, op die oude schouw, tot het einde van zijn (2002) en van haar (2010) leven.
Ps. Gelukkig nam zijn helper-volkskundige-buurman Karel rond 2000 een foto van het bestaande bestand.
#varkens #kinderen #kleinkinderen #kinderentoegelaten #mondademunck
